บาสบำบัด ผู้ต้องขังเยาวชน เยียวยาหัวใจที่บอบช้ำ
- Harry P
- 27 views
บาสบำบัด ผู้ต้องขังเยาวชน ในสนามที่เต็มไปด้วยเสียงตะโกน เสียงลูกกระทบพื้น และเหงื่อที่หลั่งไหล มีสิ่งหนึ่งที่มากกว่าการแข่งขัน นั่นคือการเยียวยา หัวใจที่บอบช้ำของเยาวชน ที่เคยหลงทาง บาสเกตบอล ไม่ได้เปลี่ยนเพียงวิธีเล่น แต่เปลี่ยน “ชีวิต” คนได้ทั้งคน
ในโลกที่ความหวัง อาจดูริบหรี่ สำหรับผู้ต้องขังเยาวชน สถานพินิจหลายแห่ง ได้เริ่มหันมาใช้กีฬา เป็นแนวทางในการฟื้นฟู และพัฒนาศักยภาพ ของเยาวชนที่หลงทาง หนึ่งในโครงการที่น่าสนใจ และให้ผลลัพธ์ที่จับต้องได้ คือโครงการ “บาสบำบัด” หรือการใช้บาสเกตบอล เป็นเครื่องมือช่วยบำบัด
และเสริมสร้างทักษะชีวิต ให้แก่ผู้ต้องขังเยาวชน ด้วยเป้าหมาย ที่ไม่ใช่เพียงแค่ทำให้พวกเขา “ดีขึ้น” แต่เพื่อเปิดโอกาส ให้พวกเขากลับมาใช้ชีวิต ในสังคมได้อย่างเข้มแข็ง และมีคุณค่า [1]
โครงการบาสบำบัด เกิดจากแนวคิดที่ว่า เยาวชนที่เคยกระทำผิด ไม่ได้หมายความว่า พวกเขาไร้คุณค่า แต่พวกเขาต้องการพื้นที่ ความเข้าใจ และโอกาสในการพัฒนา
ในขณะที่หลายสถานพินิจ มีโปรแกรมฟื้นฟูทางวิชาการ และจิตวิทยาอยู่แล้ว บาสบำบัดเป็นการเติมเต็ม ด้วยมิติทางร่างกาย และจิตใจ ผ่านกีฬา
บาสเกตบอลไม่ใช่เพียงแค่ การโยนลูกลงห่วง แต่เป็นกีฬา ที่ต้องอาศัยวินัย ความร่วมมือ การฟังผู้อื่น และการควบคุมอารมณ์ สิ่งเหล่านี้ สอดคล้องกับทักษะชีวิต ที่เยาวชนในสถานพินิจ ต้องเรียนรู้ และฝึกฝน เพื่อให้สามารถเผชิญหน้า กับสังคมภายนอก ได้อย่างมีวุฒิภาวะ
หนึ่งในเป้าหมายหลัก ของโครงการนี้ คือการฝึกวินัย ผ่านกิจกรรมที่ท้าทาย บาสเกตบอลเป็นกีฬา ที่ต้องใช้ความอดทน ทั้งทางร่างกาย และจิตใจ ผู้เล่นต้องเรียนรู้ที่จะซ้อม อย่างสม่ำเสมอ ฝึกการเคลื่อนไหวซ้ำๆ อย่างมีระเบียบ และยอมรับ ข้อผิดพลาดของตนเอง เพื่อพัฒนาให้ดีขึ้น
ในระหว่างการฝึก เยาวชนต้องตื่นเช้า ทำกิจกรรมตามตารางเวลา ซ้อมอย่างต่อเนื่อง ฝึกตามคำแนะนำของโค้ช และทำงานเป็นทีม สิ่งเหล่านี้หล่อหลอมให้พวกเขา เริ่มรู้จักความรับผิดชอบต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญ ในการกลับเข้าสู่สังคม
ในสนามบาสเกตบอล อารมณ์สามารถพุ่งสูงได้ ในเสี้ยววินาที ไม่ว่าจะเป็นความผิดหวัง จากการทำพลาด ความโกรธ จากการปะทะกับคู่แข่ง หรือความกดดัน จากการแข่งขัน เยาวชนในโครงการ จะได้เรียนรู้ที่จะ “อยู่กับอารมณ์เหล่านั้น” อย่างมีสติ
โค้ช และนักจิตวิทยาในโครงการ มักสอดแทรก กิจกรรมการฝึกสติ (mindfulness) และการสะท้อนตนเอง (self-reflection) ควบคู่ไปกับการซ้อมกีฬา เพื่อให้ผู้เข้าร่วม ได้เข้าใจว่าอารมณ์ ไม่ใช่สิ่งที่ต้องกดทับ แต่เป็นสิ่งที่ควรเรียนรู้ และบริหารจัดการให้เป็น
กระบวนการนี้ ทำให้เยาวชน สามารถถ่ายเท ความเครียด ความโกรธ หรือความเศร้า ผ่านการเล่นกีฬา แทนที่จะระเบิดออกมา ในรูปแบบของความรุนแรง หรือพฤติกรรม ที่เป็นอันตรายต่อตนเอง และผู้อื่น [2]
บาสบำบัด ผู้ต้องขังเยาวชน ไม่ใช่เพียงแค่การฝึก ให้เยาวชนเล่นบาสเกตบอลเก่ง แต่ยังเป็นเวที สำหรับการพัฒนา ทักษะชีวิตที่สำคัญ เช่น การสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ การตัดสินใจ การร่วมมือกับผู้อื่น การจัดการกับความขัดแย้ง และการตั้งเป้าหมาย [3]
ในบางช่วง ของโครงการ เยาวชนจะได้รับบทบาท เป็นผู้นำทีม ฝึกการให้คำแนะนำ เพื่อนร่วมทีม และรับผิดชอบผลลัพธ์ ของทีมตนเอง การได้เป็นผู้นำ ในบริบทที่ปลอดภัยเช่นนี้ จะช่วยให้พวกเขาได้เรียนรู้ ว่าความเป็นผู้นำ ไม่ใช่อำนาจ แต่คือความรับผิดชอบ และความไว้วางใจ จากผู้อื่น
นอกจากนี้ ยังมีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ร่วมกับกลุ่มนอกสถานพินิจ เช่น การแข่งกระชับมิตร กับทีมเยาวชน จากโรงเรียนทั่วไป หรือกลุ่มนักกีฬาจิตอาสา เพื่อให้เยาวชนในโครงการ ได้สัมผัสกับโลกภายนอก และเรียนรู้การปฏิสัมพันธ์ กับผู้คนที่หลากหลาย อย่างมีคุณภาพ
หลายสถานพินิจ ที่นำโครงการบาสบำบัดไปใช้ รายงานว่าเยาวชน ที่เข้าร่วมโครงการ มีพฤติกรรมที่ดีขึ้นอย่างชัดเจน พวกเขาแสดงออกทางอารมณ์ได้ดีขึ้น ลดการทะเลาะวิวาท มีความรับผิดชอบ ต่อตนเองมากขึ้น และบางคนยังมีความหวัง ที่จะเป็น นักบาสอาชีพ ในอนาคต
ที่สำคัญคือ พวกเขาเริ่มมองเห็น คุณค่าในตนเองมากขึ้น ซึ่งถือเป็นรากฐาน ที่สำคัญที่สุด ของการเปลี่ยนแปลง เพราะเมื่อเยาวชน เชื่อว่าตนเองมีคุณค่า พวกเขาก็จะไม่กลับไปเดิน บนเส้นทางเดิม
แต่จะเริ่มมองหาหนทางใหม่ๆ ที่มีเป้าหมาย และมีความหมาย พวกเขาจะเริ่มพูดถึง อนาคตของตนเอง ในแง่บวก กล้าฝัน และกล้าที่จะลงมือทำ เพื่ออนาคตเหล่านั้น ด้วยความมุ่งมั่น ที่ไม่เคยมีมาก่อน
ผลก็คือ โครงการบาสบำบัด เป็นตัวอย่างที่ชัดเจน ว่ากีฬาสามารถเป็นมากกว่า ความบันเทิง หรือการแข่งขัน แต่มันคือพื้นที่ สำหรับการเติบโต โดยเฉพาะกับเยาวชน ที่เคยผิดพลาดในชีวิต บาสเกตบอลจึงไม่ใช่แค่เกม ในสนาม แต่มันคือ “เกมของชีวิต” ที่ช่วยพลิกชะตาของเยาวชน ที่เคยหลงทาง
นอกจากทักษะ ในการเล่นบาสเกตบอลแล้ว เยาวชนยังได้เรียนรู้ การทำงานเป็นทีม การสื่อสาร อย่างสร้างสรรค์ การควบคุมอารมณ์ ภายใต้ความกดดัน รวมถึงการมีความรับผิดชอบ ต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งล้วนเป็นรากฐาน ของการพัฒนาตนเอง และเตรียมพร้อมสำหรับชีวิตภายนอก
จากรายงานของสถานพินิจ ที่นำโครงการไปใช้ พบว่าเยาวชนมีพฤติกรรม ที่ดีขึ้นอย่างชัดเจน เช่น ลดความรุนแรง แสดงออกทางอารมณ์ได้ดีขึ้น และมีทัศนคติเชิงบวก ต่ออนาคตของตนเองมากขึ้น รวมถึงบางคน ยังมีเป้าหมาย ในการประกอบอาชีพ ด้านกีฬาอีกด้วย
