บาส เพื่อคนหูหนวก กีฬาที่ไม่ต้องใช้เสียงแต่ใช้หัวใจ
- Harry P
- 32 views
บาส เพื่อคนหูหนวก การเล่นบาสเกตบอล โดยไม่มีเสียงนกหวีด และเสียงเชียร์ แต่ในสนามที่ไร้เสียงนั้น มีบางสิ่งที่ดังยิ่งกว่า นั่นคือ “หัวใจ” ของนักกีฬา ผู้ไม่ยอมให้ความเงียบ มาเป็นข้อจำกัด นี่คือเรื่องราวของบาสเกตบอล สำหรับผู้พิการทางการได้ยิน ที่จะทำให้คุณมอง “กีฬา” ด้วยสายตาใหม่ทั้งหมด
กีฬาบาสเกตบอล เป็นหนึ่งในกิจกรรม ที่เต็มไปด้วยพลัง ความเร็ว การสื่อสาร และการทำงานร่วมกัน ซึ่งหลายคน อาจมองว่าการสื่อสารด้วยเสียง เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง แต่สำหรับนักกีฬา ผู้พิการทางการได้ยิน ในประเทศไทย พวกเขาได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า “หัวใจ” คือสิ่งที่สำคัญที่สุด ในการเล่นบาสเกตบอล
ความเงียบไม่ได้เป็นอุปสรรค ต่อความฝัน แต่กลับกลายเป็นพลัง ที่ผลักดันให้พวกเขา มีความสามารถที่ไม่แพ้ใคร บาสเกตบอลสำหรับผู้พิการ ทางการได้ยินในไทย ไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้น
แต่ได้รับการพัฒนาต่อเนื่อง โดยมีทั้งการแข่งขัน ในระดับโรงเรียน ชุมชน และระดับชาติ โดยสมาคมกีฬาคนหูหนวก แห่งประเทศไทย มีบทบาทสำคัญ ในการส่งเสริม สนับสนุน และผลักดันนักกีฬากลุ่มนี้ ให้ก้าวสู่เวทีที่กว้างขึ้น ทั้งในระดับอาเซียน และระดับโลก [1]
การเล่นบาสเกตบอลของผู้พิการ ทางการได้ยินนั้น ใช้กติกาสากล เหมือนกับบาสเกตบอลทั่วไป แต่มีการปรับรายละเอียด บางประการ ให้สอดคล้องกับความต้องการ ของผู้เล่น เช่น การใช้สัญญาณมือ แทนเสียงนกหวีด หรือการใช้ไฟกะพริบ เพื่อเตือนเริ่มเกม หรือเวลาหมด
การสื่อสารระหว่างผู้เล่นในทีม จะเน้นการอ่านท่าทาง การสบตา และการเข้าใจกัน จากการฝึกฝนร่วมกัน อย่างลึกซึ้ง
ในสนามบาสของนักกีฬาหูหนวก คุณจะพบว่า “สายตา” คือประสาทสัมผัส ที่ถูกใช้อย่างเข้มข้นที่สุด การอ่านเกมจึงกลายเป็นทักษะ ที่ถูกขัดเกลาอย่างพิเศษ การขยับมือเล็กน้อย ท่าทางการเคลื่อนตัว หรือแม้แต่การหันหน้า ไปทางใดทางหนึ่ง ก็อาจเป็น “รหัสลับ” ที่ใช้แทนคำสั่งในทีม
เบื้องหลังความสำเร็จ ของนักกีฬาหูหนวก คือครอบครัว โค้ช และคนรอบข้าง ที่เข้าใจในข้อจำกัด แต่ไม่เคยมอง ว่านั่นคือจุดอ่อน ครอบครัวจำนวนมาก เป็นแรงบันดาลใจให้นักกีฬารุ่นใหม่ กล้าที่จะออกมาสู่สนามแข่งขัน เพราะพวกเขารู้ว่า “การได้ลงเล่น” คือโอกาสอันยิ่งใหญ่ ไม่ว่าผลจะเป็นอย่างไร
โค้ชที่ทำงานกับนักกีฬาหูหนวก ต้องมีความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง ในภาษามือ และพฤติกรรมเฉพาะกลุ่ม บางคนถึงกับเรียนภาษามือเพิ่ม เพื่อจะสื่อสารกับนักกีฬา ให้ได้อย่างลื่นไหล ในบางโรงเรียน หรือบางสถาบัน ยังมีโปรแกรมพิเศษ ที่ผสมผสานการฝึกบาส กับการสื่อสารแบบสองทาง เพื่อให้ผู้เล่นมั่นใจ
บทบาทของบาส สำหรับผู้พิการทางการได้ยิน จึงไม่ได้เป็นเพียงกีฬา เพื่อการแข่งขันเท่านั้น แต่ยังเป็นพื้นที่ ที่เปิดโอกาสให้ผู้พิการ ได้แสดงออก การมีทีม มีโค้ช และเพื่อนร่วมฝึกซ้อมที่เข้าใจกัน ทำให้บาสกลายเป็นเครื่องมือสำคัญ ในการสร้างความมั่นใจ และความภาคภูมิใจในตัวเอง
ในประเทศไทย มีการจัดการแข่งขัน บาสเกตบอลสำหรับผู้พิการทางการได้ยิน ในหลายระดับ เริ่มตั้งแต่การแข่งขัน ภายในโรงเรียนเฉพาะทาง เช่น โรงเรียนโสตศึกษา ไปจนถึงการแข่งขัน กีฬาคนพิการระดับชาติ (กีฬาแห่งชาติสำหรับคนพิการ) ซึ่งจะมีประเภทผู้พิการ หลายรูปแบบ รวมถึงผู้พิการทางการได้ยิน
นักกีฬาหลายคน เริ่มต้นจากระดับโรงเรียน ก่อนจะก้าวสู่การแข่งขัน ในระดับประเทศ และบางคน ได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนทีมชาติ ในการแข่งขันกีฬา Deaflympics หรือกีฬานานาชาติ สำหรับผู้พิการทางการได้ยิน ซึ่งจัดขึ้นในทุกๆ 4 ปี โดยไทยก็เคยมีตัวแทนเข้าร่วม และคว้าชัยชนะได้ ในหลายรายการ [2]
การได้เห็นธงชาติไทย โบกสะบัด ในสนามแข่งระดับโลก คือความภาคภูมิใจอย่างยิ่ง ของทั้งนักกีฬา ครอบครัว และประเทศชาติ เพราะมันแสดงให้เห็นว่า “เสียง” ไม่ใช่สิ่งจำเป็นในการเป็นผู้ชนะ
บาส เพื่อคนหูหนวก แม้ว่าการแข่งขัน จะเต็มไปด้วยความเงียบงัน ไม่มีเสียงเชียร์ที่ดังกึกก้อง เหมือนการแข่งขันทั่วไป แต่บรรยากาศ กลับเต็มไปด้วยพลังใจ ที่ไม่แพ้กัน
ผู้ชมที่เคยได้ชมเกมบาส ของผู้พิการทางการได้ยิน ต่างกล่าวเป็นเสียงเดียวกัน ว่าพวกเขารู้สึก “จับใจ” กับความทุ่มเทของนักกีฬา และการเคลื่อนไหวที่แม่นยำ เสมือนกำลังดูบทกวี ที่สื่อผ่านร่างกาย
ความเงียบ จึงกลายเป็นเครื่องมือในการ “รับรู้” อย่างลึกซึ้ง เพราะเมื่อไม่มีเสียงรบกวน ผู้ชมก็จะจดจ่อ กับทุกการขยับ ทุกสายตา และทุกจังหวะการส่งบอล สิ่งเหล่านี้คือศิลปะแห่งการเล่น ที่ไม่ต้องใช้คำพูด แต่กลับเต็มไปด้วยความหมาย
ปัจจุบัน แม้บาสเกตบอลสำหรับ ผู้พิการทางการได้ยิน ยังเป็นวงการเฉพาะกลุ่ม และขาดการสนับสนุนจากภาครัฐ หรือภาคเอกชนอย่างทั่วถึง แต่ก็มีแนวโน้มที่ดีขึ้น ด้วยกระแสความเข้าใจ ในความหลากหลายทางร่างกาย และจิตใจที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
องค์กรพัฒนาเอกชน รวมถึงสื่อหลายแห่ง เริ่มหันมาให้ความสนใจ และช่วยเผยแพร่ เรื่องราวของนักกีฬากลุ่มนี้มากขึ้น ทั้งในรูปแบบบทสัมภาษณ์ สารคดี และกิจกรรมส่งเสริม โครงการพัฒนาศักยภาพผ่านกีฬา ก็เริ่มเข้ามามีบทบาท ในการสร้างนักกีฬารุ่นใหม่ จากกลุ่มเยาวชนที่หูหนวก ทั่วประเทศ
ความฝันของวงการนี้ คือการได้มีลีก หรือทัวร์นาเมนต์ประจำที่ต่อเนื่อง เหมือนกับการแข่งขันทั่วไป และให้โอกาสนักกีฬาหูหนวก ได้แสดงศักยภาพของตน ในสายตาคนทั้งประเทศ ได้อย่างเท่าเทียม [3]
ท้ายที่สุด กีฬาบาสเกตบอล ของผู้พิการทางการได้ยินในไทย ไม่ใช่แค่การเล่นกีฬาเพื่อสุขภาพ หรือความสนุก แต่เป็น “การสื่อสารด้วยหัวใจ” ที่ลึกซึ้ง สะท้อนถึงพลังของความพยายาม การฝึกฝน และการไม่ยอมแพ้ ต่อข้อจำกัดทางร่างกาย สิ่งเหล่านี้คือเสียงของหัวใจ ที่ดังก้องยิ่งกว่าเสียงใดๆ ในสนามบาส
พวกเขาใช้ “ภาษามือ” และ “การสื่อสารด้วยสายตา” เป็นหลัก อย่างการส่งสัญญาณมือ การสบตา หรือการเคลื่อนไหว ที่สื่อความหมายร่วมกัน รวมถึงมีการใช้ไฟกะพริบ แทนนกหวีดในบางสถานการณ์ เช่น ตอนเริ่มเกม หรือหมดเวลา
ปัจจุบันยังถือว่าน้อย เมื่อเทียบกับกีฬาอื่นๆ แต่มีแนวโน้มที่ดีขึ้นเรื่อยๆ ทั้งจากภาครัฐ เอกชน ชุมชนที่เริ่มเข้าใจ และสนับสนุนมากขึ้น โดยเฉพาะด้านการฝึกสอน และการจัดเวทีแข่งขัน ให้พวกเขาได้แสดงศักยภาพ อย่างเท่าเทียม
