พญานาค ผู้ปกป้องแม่น้ำ ตำนานลุ่มแม่น้ำโขง

พญานาค มีที่มาจากความเชื่อ ทางศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพุทธศาสนา ในตำนานเล่าว่า พญานาคเป็นสิ่งมีชีวิตกึ่งเทพ มีรูปร่างเป็นงูใหญ่ สามารถแปลงร่าง เป็นมนุษย์ได้ มีถิ่นที่อยู่ใต้บาดาล หรือที่เรียกว่า “นาคพิภพ” อันเป็นดินแดนใต้แม่น้ำ ที่มีความสวยงามและมั่งคั่ง 

พญานาคมีหลายตระกูล แต่ละตระกูลมีสี และลักษณะแตกต่างกันไป บางตำนานกล่าวว่า มีทั้งหมด 4 เผ่าพันธุ์ ซึ่งแต่ละเผ่าพันธุ์ มีหน้าที่ดูแลแม่น้ำ และแหล่งน้ำสำคัญต่างๆ ดังนี้

1. ตระกูลวิรูปักษ์ : มีผิวกายสีทอง ถือเป็นพญานาคชั้นสูงสุด มีอิทธิฤทธิ์ และบุญบารมีมาก ​อาศัยอยู่ในทิพย์วิมาน
2. ตระกูลเอราปถะ : มีผิวกายสีเขียว เป็นพญานาคชั้นสูง รองจากวิรูปักษ์ อาศัยอยู่เมืองบาดาล ที่ไม่ลึกมาก ​
3. ตระกูลฉัพพยาปุตตะ : มีผิวกายเป็นสีรุ้ง หรือหลายสี ​อาศัยอยู่ในป่าลึก
4. ตระกูลกัณหาโคตะมะ : มีผิวกายเกล็ดดำ สีนิล อาศัยอยู่ใต้สุดของเมืองบาดาล

ที่มา: “ย้อนตำนานพญานาค ความเชื่อ พลังแห่งศรัทธาลุ่มน้ำโขง” [1]