เฮอร์มีส เทพผู้ส่งสาร และนำทางในตำนานกรีก
- J. Kanji
- 45 views
เฮอร์มีส เทพผู้ส่งสาร เทพเจ้าที่มีบทบาทสำคัญ ในตำนานกรีก ไม่ว่าจะเป็น การนำคำสั่งจากซูส การส่งสารรัก การช่วยเหลือเหล่าวีรบุรุษ หรือแม้แต่การนำวิญญาณ สู่ปรโลก เฮอร์มีสล้วนทำหน้าที่นั้น ได้อย่างไม่ขาดตกบกพร่อง เรื่องราวของเขา จึงเต็มไปด้วยบทบาท ที่หลากหลาย เหนือเทพองค์ใด ในตำนาน
เฮอร์มีสเป็นบุตรของเทพซุส และไมอา เทพกลุ่มดาวลูกไก่ เพียงไม่กี่ชั่วโมง หลังถือกำเนิด เฮอร์มีสก็แสดงให้เห็นถึง ความเฉลียวฉลาด และความแสบซนของเขา ด้วยการขโมยวัวของ เทพเจ้าอะพอลโล และปกปิดร่องรอย อย่างแนบเนียน
เมื่ออะพอลโลจับได้ และพาไปเผชิญหน้ากับซุส เฮอร์มีสกลับมอบพิณ ที่ประดิษฐ์จากกระดองเต่า ให้กับอะพอลโล แทนคำขอโทษ ทำให้อะพอลโลพอใจ และยกโทษให้ นับเป็นการเริ่มต้น ความสัมพันธ์อันดี ระหว่างสองเทพ และเป็นตัวอย่างแรก ของความสามารถ ในการเจรจา และโน้มน้าวของเฮอร์มีส [1]
หลังจากเหตุการณ์นั้น ซุสก็เห็นแวว และแต่งตั้งให้เฮอร์มีสเป็น เทพผู้ส่งสาร ประจำเหล่าเทพ เขาสวมรองเท้ามีปีก ที่เรียกว่า “ตาลาเรีย (Talaria)” ซึ่งทำให้เขาบินไปมา ได้รวดเร็ว เหนือเทพองค์ใด และถือคทาศักดิ์สิทธิ์ชื่อว่า “คาดูเซียส (Caduceus)” ที่เป็นสัญลักษณ์ ของความสงบ และการเจรจา
หนึ่งในเหตุการณ์ ที่มีชื่อเสียงที่สุด คือครั้งหนึ่งเทพซูสส่ง เฮอร์มิส ไปยังเกาะของนางไม้ คาลิปโซ (Calypso) เพื่อบอกให้นางปล่อย โอดิสซีอุส (Odysseus) กลับบ้าน
หลังจากที่โอดิสซีอุส ติดอยู่กับนางมาหลายปี บนเกาะโอกีเจีย (Ogygia) แม้คาลิปโซ จะไม่อยากปล่อยเขาไป แต่เฮอร์มิสก็นำคำสั่งจากซูส ไปอย่างชัดเจน และไม่อาจขัดขืนได้
เทพแห่งการค้า และการเดินทาง – บทบาทนี้ สะท้อนให้เห็นถึง ความสำคัญของเฮอร์มีส ในชีวิตประจำวัน ของผู้คนในยุคโบราณ ไม่เพียงแต่พ่อค้า และนักเดินทาง ที่เคารพบูชาเขาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงผู้แสวงหาโชค การสื่อสารทางการค้า และการทำสัญญาอีกด้วย
มีตำนานเล่าว่า เขาเป็นผู้วางรากฐาน ของตัวเลข และหน่วยชั่งตวงวัด ช่วยให้มนุษย์สามารถ ทำการแลกเปลี่ยน กันได้อย่างยุติธรรม และเขายังเป็นเทพ ที่ชาวกรีกมักวิงวอน เมื่อจะออกเดินทางไกล เพื่อขอให้เดินทางปลอดภัย และพบเจอโชคลาภ [2]
ผู้นำวิญญาณสู่ยมโลก (Psychopomp) – ในบทบาทนี้ เฮอร์มีสไม่ได้เป็นเทพ ที่เกี่ยวข้องกับ “ความตาย” โดยตรงเหมือน ฮาเดส แต่เขาทำหน้าที่เหมือน “ผู้นำทาง แห่งจิตวิญญาณ” เมื่อใครสักคนสิ้นลมหายใจ เฮอร์มีสจะพาวิญญาณของผู้นั้น ข้ามผ่านขอบเขต ระหว่างโลกมนุษย์ และโลกหลังความตาย
เขาเดินเคียงข้างผู้ตาย ไม่ตัดสิน ไม่ลงโทษ แต่ทำหน้าที่เพียง “นำทาง” อย่างสงบ และมั่นคง หนึ่งในตัวอย่าง ที่มีชื่อเสียงที่สุด คือเรื่องราวของ ออร์ฟิอัส และยูริไดซ์ (Orpheus & Eurydice)
หลังจากยูริไดซ์เสียชีวิต จากการถูกงูกัด วิญญาณของเธอ ถูกพาไปยังยมโลกโดย เฮอร์มีสพาเธอ ข้ามแม่น้ำสติกซ์ ผ่านประตูนรก จนถึงดินแดนยมโลก ซึ่งอยู่ภายใต้การดูแล ของเทพฮาเดส และเทพีเพอร์เซโฟนี บุตรสาวของ เทพีการเกษตร ดีมิเทอร์
เทพองค์นี้ มักถูกวาดภาพ พร้อมกับหมวกมีปีก รองเท้าแตะติดปีก และคทาคาดูเซียส (Caduceus) ซึ่งเป็นไม้เท้า ที่พันด้วยงูสองตัว และมีปีกที่ยอดไม้ ทั้งหมดล้วนเป็นสัญลักษณ์ ของความเร็ว การเดินทาง และการสื่อสาร
คทาคาดูเซียส ยังกลายเป็นสัญลักษณ์ ในวงการแพทย์ แม้จะมีการถกเถียง ว่าควรเป็นคทาของเทพ แอสคลีปิอุส (งูพันไม้เท้าเดียว) มากกว่า แต่ก็แสดงให้เห็น ถึงอิทธิพลของเฮอร์มีส ที่แทรกซึม อยู่ในวัฒนธรรมปัจจุบัน
ภาพลักษณ์ของเฮอร์ มีสยังคงถูกนำมาใช้ ในโลกยุคใหม่ อย่างหลากหลาย ทั้งในฐานะเทพแห่งพาณิชย์ (บริษัท FedEx และแบรนด์ Hermès ก็ได้รับแรงบันดาลใจจากเขา) [3] และในฐานะ ตัวละครในภาพยนตร์ การ์ตูน และวรรณกรรมแฟนตาซี เช่น ในซีรีส์ “Percy Jackson” หรือภาพยนตร์ “Wonder Woman”
เฮอร์มีสยังเป็นต้นแบบของ archetype ผู้สื่อสาร (Messenger archetype) ในจิตวิทยาวิเคราะห์ ซึ่งสะท้อนถึงความสามารถ ในการรับรู้ และถ่ายทอดความรู้ ระหว่างโลกภายนอก กับโลกภายใน
สรุป เฮอร์มีส เทพผู้ส่งสาร แต่ไม่ได้เป็นเพียง ผู้ส่งสารเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวแทน ของความคล่องแคล่ว ฉลาดหลักแหลม และการเชื่อมโยง ระหว่างโลกต่าง ๆ ความสามารถในการเดินทาง อย่างไร้ขอบเขต ทำให้เฮอร์ มีสกลายเป็นสัญลักษณ์ ของเสรีภาพ ความรู้ และการเคลื่อนไหว ที่ไม่มีวันหยุดยั้ง
เฮอร์มีสมีความสามารถพิเศษ ในการเดินทางระหว่างโลกต่าง ๆ โดยไม่มีข้อจำกัด ทั้งโอลิมปัส โลกมนุษย์ และยมโลก นอกจากนี้ เขายังเป็นเทพ ที่รวมคุณสมบัติ หลายอย่างไว้ในคนเดียว ทั้งฉลาด ขี้เล่น คล่องแคล่ว และมีความลึกซึ้ง ทางจิตวิญญาณ
แม้จะมีการถกเถียง ว่าคทาควรเป็นของ เทพแอสคลีเพียสมากกว่า แต่คทาของเฮอร์มีส ก็ได้รับการใช้ ในฐานะสัญลักษณ์ ทางการแพทย์ เพราะแสดงถึงความสมดุล การสื่อสาร และการนำพา ซึ่งสอดคล้อง กับการเยียวยาในภาพรวม
